ÇERMİK İLÇESİ

Çermik, Diyarbakır’ın kuzeybatısında yer alan, doğal kaplıcaları, zengin tarihi geçmişi ve verimli tarım arazileriyle tanınan önemli bir ilçesidir. Hem jeotermal kaynakları hem de tarihi mirasıyla bölgenin öne çıkan turizm noktalarından biridir. Yöre halkının misafirperverliği, yöresel lezzetleri ve kültürel dokusu Çermik’i Güneydoğu Anadolu’nun dikkat çeken yerleşimlerinden biri yapmaktadır.

Coğrafi Konum

Çermik, Diyarbakır il merkezine yaklaşık 86 km uzaklıktadır. Kuzeyinde Elazığ, batısında Şanlıurfa, güneyinde Siverek, doğusunda ise Çüngüş yer almaktadır. Karacadağ eteklerine yakın konumlanmış olan ilçe, Fırat Havzası’nın etkisiyle zengin tarım alanlarına sahiptir. Rakımı yaklaşık 700 metre olan Çermik, dağlık ve engebeli alanlarla çevrilidir.

İklim

Çermik’te karasal iklim hâkimdir. Yaz ayları sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve yağışlı geçer. İlçede bahar ayları ise doğanın canlandığı ve termal turizmin hareketlendiği dönemdir. Kaplıcaların bulunması, özellikle ilkbahar ve sonbaharda ilçeye büyük bir ziyaretçi akışı sağlar.

Tarih ve Kültür

Çermik, tarih boyunca pek çok medeniyete ev sahipliği yapmıştır. İlçenin tarihi, Hititlere kadar uzanır. Urartular, Persler, Romalılar, Bizanslılar ve Selçuklular gibi büyük devletler bölgede hâkimiyet kurmuştur. Osmanlı İmparatorluğu döneminde ise idari yapılanmanın bir parçası olmuştur. Çermik'in en bilinen tarihi olaylarından biri, Hz. Eyüp Peygamber’in burada bir süre yaşadığına dair rivayetlerdir. Bu nedenle Çermik, manevi açıdan da önemli bir konuma sahiptir. Yörede bulunan Habeshan Kalesi, Birkleyn Mağaraları, tarihi hamam ve köprüler, geçmiş medeniyetlerin izlerini günümüze taşımaktadır. Ayrıca ilçenin birçok bölgesinde kaya kabartmaları ve eski yerleşim kalıntıları bulunmaktadır.

Termal Turizm ve Kaplıcalar

Çermik Türkiye’nin en önemli kaplıca merkezlerinden biridir. Kaplıcaların şifalı suları; Romatizmal hastalıklar, Kas ve eklem rahatsızlıkları, Cilt hastalıkları, Sinir sistemi bozuklukları, Metabolik rahatsızlıklar gibi pek çok sağlık problemine iyi geldiği bilinmektedir. Çermik Kaplıcaları, yıl boyunca hem yerli hem yabancı turistlerin ilgisini çeker. Turistik tesisler, oteller ve konaklama alanları bu bölgede yoğunlaşmıştır.

Nüfus ve Sosyal Yapı

Çermik’in nüfusu son yıllarda nispeten sabit seyretmektedir. İlçe merkezi ve köylerinde yaşayan halkın büyük bir kısmı tarım, hayvancılık ve turizmle geçimini sağlar. İlçe halkı misafirperverliği ile bilinir. Aile bağları güçlü, geleneksel değerlerin yoğun olduğu bir toplumsal yapıya sahiptir.

Ekonomi

İlçe ekonomisi temelde şu alanlara dayanır: Tarım: Buğday, arpa, mercimek, pamuk ve sebze üretimi geniş yer tutar. Hayvancılık: Koyun ve küçükbaş hayvancılık yaygındır. Turizm: Kaplıca turizmi ilçenin ekonomisine en büyük katkıyı yapan sektördür. El Sanatları: Halıcılık ve yöresel el işleri geleneksel olarak devam etmektedir. Ayrıca ilçede arıcılık da yapılmakta, doğal Çermik balı bölge halkı tarafından sıkça tüketilmektedir.

Yemek Kültürü

Çermik mutfağı Diyarbakır yöresinin zengin lezzetlerini taşır. Bulgur ve et ağırlıklı yemekler ön plandadır. İlçede yaygın olarak tüketilen lezzetler arasında: Kaburga dolması İşkembe dolması (kibe) Güveç İçli köfte Meftune Yoğurt çorbası sayılabilir. Ayrıca tandır ekmeği ve bölgeye özgü tatlılar sofraları süsler.